4.1 Bonn ullmhúcháin

Ullmhaítear na ráitis airgeadais ar bhonn an ghnóthais leantaigh agus tá Bord Stiúrthóirí na Cuideachta (“an Bord”) sásta go leanfaidh an Chuideachta mar ghnóthas leantach go ceann i bhfad.

Ina thuairim ar cé acu an bhfuil cuntasaíocht ar bhonn an ghnóthais leantaigh cuí nó nach bhfuil, thug an Bord aird ar fheidhmeanna CBSÉ mar a leagtar amach in Acht CBSÉ 2014 agus i Meamram Comhlachais CBSÉ, agus creideann sé go bhfuil sé réasúnta a cheapadh, mar gheall ar chuspóir na reachtaíochta, go ndéanfaidh an Stát bearta cuí chun a chinntiú go mbeidh an Chuideachta in ann a sainordú a chomhlíonadh (feic Nóta 17).

Is iad feidhmeanna na Cuideachta, i measc nithe eile, creidmheas breise a chur ar fáil agus soláthar creidmheasa bhreise a chur chun cinn ar bhealach stuama chuig fiontair agus daoine eile sa Stát, GBManna go háirithe, agus chun airgeadas a chur ar fáil do thionscadail a chuireann forbairt gheilleagrach an Stáit chun cinn.

Tá gníomhaíochtaí na Cuideachta faoi réir tosca riosca, lena n-áirítear riosca creidmheasa, riosca leachtachta, riosca comhchruinnithe agus riosca caipitil. Rinne an Bord athbhreithniú ar na tosca riosca seo agus ar gach eolas ábhartha chun measúnú a dhéanamh ar chumas na Cuideachta leanúint ar aghaidh mar ghnóthas leantach. Déanann an Bord agus an Coiste Iniúchta agus Riosca athbhreithniú ar phríomhghnéithe de ghníomhaíochtaí na Gníomhaireachta ar bhonn leanúnach agus déanann siad athbhreithniú, nuair is cuí, ar na toimhdí criticiúla a mbuntacaíonn lena straitéisí fadtéarmacha.

Cuirtear na ráitis airgeadais i láthair in euro (€), airgeadra feidhmiúil agus cuir i láthair na Cuideachta. Luaitear na figiúirí a léirítear sna ráitis airgeadais ina mílte €.

Cuireadh an Ráiteas maidir leis an Staid Airgeadais i láthair ar bhealach a léiríonn sócmhainní agus dliteanais ina n-ord leathan leachtachta mar go gcreideann an Chuideachta go gcuireann sé sin faisnéis níos iontaofa agus níos ábhartha ar fáil seachas ranguithe reatha agus neamhreatha ar leith.

4.2 Bonn tomhais

Ullmhaíodh na ráitis chomhdhlúite airgeadais faoi chomhghnás an chostais stairiúil, seachas d’iasachtaí agus d’infháltais agus do dhliteanais airgeadais a choinnítear ag costas amúchta.

Léirítear sa Ráiteas ar Shreabhadh Airgid na hathruithe ar airgead agus ar choibhéisí airgid a d’eascair as gníomhaíochtaí oibriúcháin, ó ghníomhaíochtaí infheistíochta agus ó ghníomhaíochtaí maoinithe le linn na tréimhse.

Cinntear an sreabhadh airgid ó ghníomhaíochtaí oibriúcháin tríd an modh díreach, ina nochtar cineálacha móra fáltas comhlán airgid agus íocaíochtaí comhlána, a úsáid.

4.3 Caighdeáin, leasuithe agus léirmhínithe IFRS atá eisithe ach nach bhfuil curtha i gcrích

Eisíodh roinnt caighdeáin nua do thréimhsí airgeadais bliantúla a thosaíonn tar éis an 1 Eanáir 2015. Ach níor chuir an Chuideachta na caighdeáin nua sin a leanas i bhfeidhm agus na ráitis airgeadais seo á n-ullmhú:

Beidh IFRS 9 Ionstraimí Airgeadais agus IFRS 15 Ioncam ó Chonarthaí le Custaiméirí infheidhmithe do na tréimhsí airgeadais a thosaíonn ar an 1 Eanáir 2018 nó ina dhiaidh faoi réir formhuiniú ón AE.

Cuireann IFRS 9 cur chuige aicmithe amháin i bhfeidhm do gach cineál sócmhainn airgeadais. Úsáidtear dá chritéar chun an chaoi ar cheart sócmhainní airgeadais a aicmiú agus a thomhas a chinneadh, eadhon múnla gnó an aonáin chun sócmhainní airgeadais a thomhas agus saintréithe um shreabhadh airgid na sócmhainní airgeadais a thomhas. Aithnítear trí chatagóir sócmhainní airgeadais sa chaighdeán, i.e. costas amúchta, luach cóir trí ioncam cuimsitheach eile agus luach cóir trí bhrabús nó caillteanas.

Coinníonn IFRS 9 beagnach gach ceann de na riachtanais reatha ó IAS 39 maidir le haicmiú dliteanais airgeadais.

Tá measúnú á dhéanamh ag an gCuideachta faoi láthair ar thionchar féideartha ar a ráitis airgeadais mar thoradh ar chur i bhfeidhm IFRS 9. Maidir le bearnú, tagann IFRS 9 in ionad mhúnla ‘caillteanais thabhaithe’ IAS 39 le múnla ‘caillteanas creidmheasa tuartha’ agus an múnla seo le cur i bhfeidhm ar gach ionstraim airgeadais. Éilíonn IFRS 9 ar aonán cuntas a thabhairt ar chaillteanais chreidmheasa tuartha ó aithnítear ionstraimí airgeadais den chéad uair agus chun aitheantas a thabhairt do chaillteanais chreidmheasa saoil iomláin ar bhonn tráthúil. Níor fhormheas an tAontas Eorpach an caighdeán athbhreithnithe go fóill agus dá bhrí sin níor ghlac an Chuideachta leis.

Tagann IFRS 15 in ionad IAS 11 Conarthaí Tógála agus IAS 18 Ioncam. Sonraítear in IFRS 15 conas agus cén uair a aithníonn aonán ioncam ó chonradh le custaiméir trí chur i bhfeidhm múnla aonair, cúig chéim bunaithe ar phrionsabail. Sonraítear sa chaighdeán riachtanais nua nochta cháilitheacha agus chainníochtúla le cur ar chumas úsáideoirí ráitis airgeadais tuiscint a fháil ar chineál, ar mhéid, ar uainiú agus ar neamhchinnteacht ioncaim agus sreafaí airgid ag eascairt as conarthaí le custaiméirí. Tá breith á dhéanamh ag an gCuideachta ar thionchair an chaighdeáin seo. Tá an caighdeán seo faoi réir faomhadh ó AE.

4.4 Sócmhainní Airgeadais

Aicmíonn an Chuideachta a sócmhainní airgeadais de réir aicmí IAS 39. Cinneann an Chuideachta aicmiú a cuid ionstraimí airgeadais ag aithint tosaigh.

Iasachtaí agus infháltais

Is ionann iasachtaí agus infháltais agus sócmhainní airgeadais neamhdhíorthacha lena ngabhann íocaíochtaí seasta nó inchinnte nach bhfuil luaite i margadh gníomhach. Tráth an aitheantais tosaigh, tomhaistear na hiasachtaí ag luach cóir móide costais incriminteacha idirbhirt dhírigh. Tomhaistear ina dhiaidh sin iad de réir costas amúchta trí úsáid a bhaint as Modh an Ghlanráta Úis arna leagan amach i Nóta 4.7.

4.5 Dliteanais airgeadais

Níl aon dliteanais airgeadais ag an gCuideachta ag deireadh na tréimhse ach amháin maoiniú agus iasachtaí arna dtarraingt anuas óna maoinitheoirí. Aithníonn an Chuideachta na hiasachtaí seo ina Ráiteas maidir leis an Staid Airgeadais ar an dáta ar tarraingíodh anuas an iasacht. Tomhaistear na hiasachtaí seo i dtosach de réir luach cóir. Tomhaistear ina dhiaidh sin iad de réir costas amúchta trí úsáid a bhaint as Modh an Ghlanráta Úis.

4.6 Dí-aithint sócmhainní agus dliteanais airgeadais

Dí-aithnítear sócmhainní airgeadais nuair a scoireann na cearta conartha chun an sreabhadh airgid a fháil ó na sócmhainní seo de bheith ann nó nuair a aistrítear na sócmhainní agus nuair a aistrítear go mór gach riosca agus luach saothair úinéireacht na sócmhainní freisin. Dí-aithnítear sócmhainní airgeadais nuair a fhuasclaítear iad nó nuair a mhúchtar ar shlí eile iad.

4.7 Ioncam agus costas úis

Aithnítear ioncam agus costas úis do gach ionstraim úsmhar airgeadais in ioncam úis agus costas úis sa Ráiteas Ioncaim trí úsáid a bhaint as Modh an Ghlanráta Úis.

Is ionann Modh an Ghlanráta Úis agus modh chun costas amúchta sócmhainn airgeadais nó dliteanas airgeadais a ríomh agus chun ioncam úis nó costas úis a leithdháileadh thar an tréimhse airgeadais ábhartha. Is é an Glanráta Úis an ráta a lascainíonn go díreach íocaíochtaí measta airgid nó fáltais mheasta airgid amach anseo thar shaolré ionchasach na hionstraime airgeadais le glansuim ghlanluacha na sócmhainne nó dliteanais airgeadais. Agus an Glanráta Úis á ríomh, déanann an Chuideachta meastachán ar shreabhadh airgid, ag cur gach téarma conarthach de chuid na hionstraime airgeadais san áireamh.

Chomh luath agus a leagtar anuas sócmhainn airgeadais mar thoradh ar chaillteanas bearnaithe, aithnítear ioncam úis trí úsáid a bhaint as an ráta bunaidh úis a úsáidtear chun sreabhadh airgid amach anseo a lascainiú d’fhonn an caillteanas bearnaithe a thomhas.

Tugtar cuntas ar ioncam úis infhaighte ar iasachtaí le hiasachtóirí ar aghaidh i ngníomhaíochtaí oibriúcháin sa Ráiteas ar Shreafaí Airgid. Tugtar cuntas ar gach ioncam úis eile i ngníomhaíochtaí infheistíochta.

4.8 Bearnú sócmhainní airgeadais

Measann an Chuideachta, ag deireadh gach tréimhse airgeadais, an bhfuil fianaise oibiachtúil go bhfuil sócmhainn airgeadais nó grúpa sócmhainní airgeadais, tomhaiste ag costas amúchta, bearnaithe.

Maidir le hiasachtaí agus nithe infhaighte, tomhaistear an méid caillteanais mar dhifríocht idir suim ghlanluacha na sócmhainne agus luach reatha an tsreafa mheasta airgid amach anseo, lascainithe ag Glanráta Úis bunaidh úis na sócmhainne airgeadais. Aithnítear luach an chaillteanais bhearnaithe trí chuntas liúntais a úsáid sa Ráiteas Ioncaim.

Déantar measúnú oibiachtúil ar iasachtaí gach iasachtóra ar aghaidh i gcomhair bearnú ag deireadh na tréimhse airgeadais. Áirítear le fianaise oibiachtúil go bhfuil sócmhainn airgeadais bearnaithe:

• deacracht shuntasach airgeadais an iasachtóra ar aghaidh;
• neamhchomhlíonadh na gcúnant agus na ngealltanas iasachta faoi seach, agus aon téarmaí agus coinníollacha arna gcur i bhfeidhm ag CBSÉ;
• sáruithe conarthacha, cosúil le mainneachtain nó le faillí ar ús nó ar phríomhíocaíochtaí;
• comharthaí go rachaidh an t-iasachtóir ar aghaidh isteach i bhféimheacht nó in atheagrú eile airgeadais.

Tar éis bearnú, aithnítear ioncam úis trí úsáid a bhaint as an nglanráta úis bunaidh a úsáideadh chun sreabhadh airgid amach anseo a lascainiú d’fhonn an caillteanas bearnaithe a thomhas. Más rud é, i dtréimhse airgeadais ina dhiaidh sin, go laghdaíonn an caillteanas bearnaithe agus go bhféadtar an laghdú a bhaint go hoibiachtúil le teagmhas a tharlaíonn tar éis aithint an bhearnaithe, aisiompaítear an caillteanas bearnaithe a bhí aitheanta roimhe sin tríd an gcuntas liúntas a choigeartú. Aithnítear luach an aisiompaithe sa ráiteas ioncaim.

Nuair a chuirtear foráil ar leith i bhfeidhm ar iasacht agus ní fheabhsaíonn ionchais aisghabhála, tiocfaidh am nuair a chinnfear nach bhfuil aon ionchas aisghabhála ann. Nuair a shroichtear an pointe sin, díscríobhtar méid na hiasachta a mheastar a bheith thairis ionchas aisghabhála in aghaidh na forála lena mbaineann i gcomhair bearnú iasachta. Laghdaíonn aisghabhálacha ina dhiaidh sin de mhéideanna a díscríobhadh méid na forála do bhearnú iasachta sa Ráiteas Ioncaim.

4.9 Airgead agus coibhéisí airgid

Cuimsíonn airgead airgead ar lámh agus taiscí prapéilimh. Is ionann coibhéisí airgid agus infheistíochtaí gearrthéarmacha atá an-leachtach agus so-aistrithe go méideanna aitheanta airgid agus atá faoi réir riosca neamhshuntasach a bhaineann le hathruithe ar luach.

Iompraítear airgead agus coibhéisí airgid ag costas amúchta sa Ráiteas maidir leis an Staid Airgeadais.

4.10 Sócmhainní doláimhsithe

Tomhaistear bogearraí a fhaigheann an Chuideachta ag costas lúide amúchadh carntha agus aon chaillteanais bhearnaithe charntha.

Ní chaipitlítear caiteachas ina dhiaidh sin ar shócmhainní bogearraí ach nuair a mhéadaíonn sé tairbhí geilleagair amach anseo atá corpraithe sa tsócmhainn ar leith lena mbaineann siad. Déantar cur síos ar gach caiteachas eile de réir mar a thabhaítear é.

Amúchtar bogearraí sa Ráiteas Ioncaim ar bhunús na líne dhírigh thar a saolré úsáideach mheasta, ón dáta ar a bhfuil siad ar fáil le húsáid. Is ionann saolré úsáideach mheasta bogearraí agus cúig bliana.

Déantar modhanna amúchta, saolréanna úsáideacha agus luachanna iarmharacha a athbhreithniú ag gach dáta tuairiscithe agus coigeartaítear iad nuair is gá.

Ag gach dáta tuairiscithe, déanann an Chuideachta athbhreithniú ar shuim ghlanluacha a bogearraí chun a chinneadh cé acu atá nó nach bhfuil aon léiriú ar bhearnú ann. Má bhíonn aon táscaire den chineál sin ann, beidh na sócmhainní sin faoi réir athbhreithniú bearnaithe.

Is é atá san athbhreithniú bearnaithe comparáid idir suim ghlanluacha na sócmhainne agus a suim in-aisghabhála. Cinntear an tsuim in-aisghabhála agus an ceann is airde de luach cóir na sócmhainne lúide costais díola agus luach úsáide na sócmhainne. Ríomhtar luach úsáide trí shreafaí airgid infhála tuartha mar thoradh ar úsáid leanúnach na sócmhainne, lena n-áirítear iad siúd a eascraíonn as a diúscairt deiridh, a lascainiú ag ráta margadh-bhunaithe lascaine ar bhonn réamhchánach.

Laghdaítear luach iompair na mbogearraí trí mhéid aon bhearnaithe agus aithnítear an caillteanas sin sa Ráiteas Ioncaim sa tréimhse airgeadais ina dtarlaíonn sé. Féadfar caillteanas bearnaithe aitheanta roimhe seo a chúlú i bpáirt nó ina iomláine sa chás go dtugtar le fios nach bhfuil an caillteanas bearnaithe ann a thuilleadh agus go bhfuil athrú sna meastacháin a úsáideadh chun méid in-aisghabhála na sócmhainne a chinneadh. Ní mhéadófar suim ghlanluacha na sócmhainne ach go dtí an méid a shroichfeadh sí mura n-aithneofaí an bearnú bunaidh.

4.11 Soláthairtí

Aithnítear soláthar sa chás gur ag an gCuideachta, mar gheall ar theagmhas san am atá thart, atá oibleagáid reatha dhlíthiúil nó inchiallaithe is féidir a mheas go hiontaofa agus sa chás gur dóigh go mbeidh eis-sreabhadh tairbhí geilleagracha ag teastáil chun an oibleagáid a chomhlíonadh.

Sa chás go bhfuil difear ábhartha i gceist, cinntear soláthairtí trí na sreafaí airgid ionchasacha amach anseo a lascainiú de réir ráta réamhchánach a léiríonn measúnuithe margaidh reatha ar an amluach airgid agus, nuair is cuí, ar na rioscaí a bhaineann go sonrach leis an dliteanas.

4.12 Dliteanais theagmhasacha

Is dualgais fhéideartha iad dliteanais teagmhasacha a ndeimhneofar gur ann dóibh trí tharlú teagmhas amach anseo neamhchinnte nó dualgais reatha sa chás nach bhfuil aistriú tairbhe geilleagraí cinnte nó nach féidir meastachán iontaofa a dhéanamh air. Ní aithnítear dliteanais theagmhasacha ach nochtar iad sna nótaí leis na ráitis airgeadais ach amháin ná bhíonn an dóchúlacht go n-aistreofaí an tairbhe gheilleagrach fíorbheag.

4.13 Costais inaisíoctha le GBCN

De réir alt 10 d’Acht CBSÉ 2014, soláthraíonn GBCN seirbhísí agus córais ghnó agus tacaíochta do CBSÉ mar aon le foireann a shannadh d’fheidhmeanna CBSÉ. Aithnítear costais inaisíoctha le GBCN ar bhonn fabhraithe mar chostais le CBSÉ. Aisghabhann GBCN na costais seo ó CBSÉ de réir costais. Tá tuilleadh eolais ar chostais inaisíoctha le GBCN san áireamh i Nóta 7.1.

4.14 Príomhphearsanra bainistíochta

Rialaíonn Príomhoifigeach Feidhmiúcháin CBSÉ agus an Bord an Chuideachta. Tá Príomhfheidhmeannach GBCN ina chomhalta ex officio den Bhord. Tá údarás agus freagracht ag Príomhoifigeach Feidhmiúcháin CBSÉ agus ag an mBord as pleanáil, as stiúradh agus as rialú gníomhaíochta CBSÉ agus, dá bhrí sin, is príomhphearsanra bainistíochta i CBSÉ iad.

< NÓTA ROIMHE

NÓTAÍ EILE >